Χρέωση ανάλογα με την χρήση ζητά ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος

Οι ανατιμήσεις στους λογαριασμούς νερού καταστέλλουν τη σπατάλη

Του ΚΟΣΜΑ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΥ
kzakinthinos@pegasus.gr


Ανατιμήσεις στους λογαριασμούς νερού ζητά ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, καλώντας τις κυβερνήσεις να χρεώνουν στους πολίτες το πλήρες κόστος της κατανάλωσης, προκειμένου να μειωθούν τα φαινόμενα σπατάλης. Σύμφωνα με ευρήματα της έρευνας «Αξιολόγηση της ανάκτησης του κόστους μέσω της τιμολόγησης του νερού», στην οποία εξετάζονται οι τιμολογήσεις του νερού στην Αγγλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Σκωτία, την Κροατία, τη Σερβία, τη Σλοβενία και την Ισπανία, οι πολίτες σε μεγάλο αριθμό πληρώνουν ένα κατ' αποκοπή τέλος για το νερό ανεξάρτητα από τη χρήση που θα κάνουν, ή ακόμη και καθόλου τέλος.
Μολονότι υπάρχουν υψηλά επίπεδα βροχοπτώσεων, η αποθήκευση του νερού για κατανάλωση έχει υψηλό οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος, ενώ όπως επισημαίνει ο οργανισμός, οι πολίτες ξοδεύουν 30% περισσότερο νερό όταν δεν χρεώνονται για την πραγματική ποσότητα που καταναλώνουν.

«Σε πολλά μέρη της Ευρώπης, η αλόγιστη χρήση του νερού είναι ένα πραγματικό πρόβλημα», όπως τονίζει ο Hans Bruyninckx, διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, προσθέτοντας πως «Υπάρχει μεγάλη δυναμική στην Ευρώπη να μειώσει τη χρήση νερού βελτιώνοντας την απόδοση. Η χρέωση των χρηστών νερού για τον όγκο που χρησιμοποιούν πραγματικά, σε τιμή που αντικατοπτρίζει το πραγματικό κόστος, στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα προστασίας, καθώς το πόσιμο νερό είναι ένας περιορισμένος και πολύτιμος πόρος».
Σύμφωνα με την έκθεση, οι κατ' αποκοπή χρεώσεις δεν άλλαξαν σημαντικά τις συνήθειες κατανάλωσης νερού. Για παράδειγμα, η Δανία αποτελεί πρότυπο εφαρμόζοντας πολιτικές μείωσης της σπατάλης του νερού. Στο διάστημα 1993 έως 2004 η χώρα αύξησε τις τιμές του νερού κατά 54%, επενδύοντας σημαντικά στις υποδομές. Αποτέλεσμα αυτού ήταν μέσα σε μια δεκαετία, η καθημερινή κατανάλωση νερού ανά άτομο να μειωθεί σχεδόν κατά 20%, φτάνοντας στα 125 λίτρα που αποτελούν και τα χαμηλότερα επίπεδα στις πλούσιες χώρες.


Περιβαλλοντικές επιπτώσεις
Την ίδια στιγμή, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος καλεί τις κυβερνήσεις να αναγνωρίσουν και το κόστος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Το νερό «θα πρέπει να τιμολογείται σε ένα επίπεδο που να ενθαρρύνει αποτελεσματικά τη χρήση του και να αντανακλά δεόντως το κόστος του» όπως επισημαίνει η έκθεση, τονίζοντας πως «θα πρέπει να περιλαμβάνονται πλέον όλα τα έξοδα καθαρισμού και μεταφοράς του, υπολογίζοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της χρήσης του νερού, όπως η ρύπανση και η εξάντληση των πόρων, τα οποία θα πρέπει να ενσωματωθούν στην τιμή του».
H Ευρώπη πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες της για αποτελεσματική χρήση των υδάτων, προκειμένου να αποφύγει την υπονόμευση της οικονομίας της, όπως επεσήμαινε προγεννέστερη έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος.
Η γεωργία, η παραγωγή ενέργειας, η βιομηχανία, η δημόσια υδροδότηση και τα οικοσυστήματα είναι όλα σημαντικά και όλα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για αυτόν τον περιορισμένο πόρο. Καθώς η κλιματική αλλαγή καθιστά την παροχή νερού λιγότερο προβλέψιμη, το να χρησιμοποιείται το νερό αποτελεσματικά στην Ευρώπη και προς όφελος όλων εκείνων που το έχουν ανάγκη -είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Οι υδάτινοι πόροι θα πρέπει να διαχειρίζονται το ίδιο αποδοτικά όπως κάθε άλλο φυσικό κεφάλαιο που ανήκει στις χώρες. Η λειψυδρία έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για τις οικονομίες που εξαρτώνται από τη γεωργία και τη βιομηχανία. Ορισμένες ελλείψεις έχουν οδηγήσει ακόμη και σε περιορισμό του πόσιμου νερού σε περιοχές της Ευρώπης.Υπάρχουν επίσης και έμμεσες επιπτώσεις στην οικονομία, γιατί η μειωμένη ροή των ποταμών, η πτώση της στάθμης των λιμνών και των υπόγειων υδάτων, η εξαφάνιση υγροτόπων μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες στα φυσικά συστήματα που στηρίζουν την οικονομική παραγωγικότητα.

Κατανάλωση
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η γεωργία χρησιμοποιεί περίπου το 25% του νερού που προέρχεται από το φυσικό περιβάλλον, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 80% στη Νότια Ευρώπη. Επιπλέον, η δημόσια υδροδότηση χρησιμοποιεί περίπου το 20% του νερού σε όλη την Ευρώπη -και από αυτό περισσότερο από το 25% καταναλώνεται απλώς ως νερό για την υγιεινή. Οι εγκαταστάσεις υδροηλεκτρισμού μεταβάλλουν επίσης τη φυσική δομή και τη ροή ποταμών και λιμνών, με επιπτώσεις στα οικοσυστήματα. Η γεωργία είναι ένας τομέας στον οποίο μπορεί να υπάρξει εύκολα βελτίωση της αποτελεσματικότητας, καθώς μεγάλες ποσότητες νερού χρησιμοποιούνται αναποτελεσματικά για την ύδρευση των καλλιεργειών. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, περίπου το ένα τέταρτο του νερού που αντλείται για αρδεύσεις στην Ευρώπη θα μπορούσε να εξοικονομείται, αλλάζοντας απλώς το είδος των χρησιμοποιούμενων αγωγών ή του συστήματος διανομής. Η δημόσια υδροδότηση μπορεί να γίνει πιο αποδοτική -σε ορισμένα κράτη-μέλη της Ε.Ε. χάνεται έως και το 50% του πόσιμου νερού.

• Η γεωργία χρησιμοποιεί περίπου το 25% του νερού που προέρχεται από το φυσικό περιβάλλον, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 80% στη Νότια Ευρώπη.
• Η δημόσια υδροδότηση χρησιμοποιεί το 20% του νερού σε όλη την Ευρώπη.
• Περισσότερο αποδοτική μπορεί να γίνει η δημόσια υδροδότηση καθώς σε ορισμένα κράτη-μέλη της Ε.Ε. χάνεται έως και το 50% του πόσιμου νερού.
• Στο διάστημα 1993 έως 2004 η Δανία αύξησε τις τιμές του νερού κατά 54%

• Η λειψυδρία έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για τις οικονομίες που εξαρτώνται από τη γεωργία και τη βιομηχανία. Ορισμένες ελλείψεις έχουν οδηγήσει ακόμη και σε περιορισμό του πόσιμου νερού σε περιοχές της Ευρώπης.
• Οι υδάτινοι πόροι θα πρέπει να διαχειρίζονται το ίδιο αποδοτικά, όπως κάθε άλλο φυσικό κεφάλαιο που ανήκει στις χώρες.                                                                                           www.imerisia.gr